Theo phản ánh của ông Nguyễn Chí Công (Hà Tĩnh), Trung tâm Phát triển quỹ đất Hà Tĩnh đang thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng 1 dự án trong khu công nghiệp cho nhà đầu tư (khu công nghiệp chưa được đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, và chỉ tiến hành giải phóng mặt bằng khi kêu gọi được nhà đầu tư và nhà đầu tư tự nguyện ứng trước tiền giải phóng mặt bằng).

Giá trị bồi thường, hỗ trợ trong phạm vi quy hoạch dự án 1,2 tỷ đồng. Nhưng do là đất nông nghiệp nên các hộ dân bị ảnh hưởng đề nghị phải thu hồi hết cả thửa mới đồng ý bàn giao mặt bằng, nếu thu hồi hết cả phần ngoài phạm vi quy hoạch theo đề nghị của các hộ dân, thì giá trị bồi thường hỗ trợ tăng lên 700 triệu đồng. Số tiền này nhà đầu tư chấp nhận bỏ tiền ra trước để bồi thường với điều kiện phải được khấu trừ vào tiền thuê đất, nhưng theo quy định, thì nhà đầu tư chỉ được khấu trừ tiền giải phóng mặt bằng trong phạm vi quy hoạch.

Do đó, đến nay việc giải phóng mặt bằng còn vướng mắc. Qua tham vấn Sở Tài chính, thì được tư vấn, đây là dự án nằm trong phạm vi khu công nghiệp, chưa kêu gọi được nhà đầu tư nên số tiền bồi thường hỗ trợ phần diện tích ngoài phạm vi quy hoạch nếu được UBND tỉnh đồng ý cho ghi thu, ghi chi vào tiền thuê đất, thì sau này nhà đầu tư sẽ được trừ vào tiền thuê đất khi đã khấu trừ hết tiền giải phóng mặt bằng.

Ông Công hỏi, việc ghi thu, ghi chi phần bồi thường ngoài phạm vi quy hoạch này có đúng quy định không? Nếu đúng thì được quy định tại văn bản nào? Thẩm quyền quyết định là của cơ quan nào? Trình tự, thủ tục được thực hiện như thế nào?

Về vấn đề này, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:

Tại Điểm g, Khoản 6, Điều 2 Nghị định số 36/2017/NĐ-CP ngày 4/4/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định:

“g) Hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; hướng dẫn việc xác định người sử dụng đất thuộc đối tượng được bồi thường, được hỗ trợ hoặc không được bồi thường, không được hỗ trợ; thẩm tra khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đối với dự án đầu tư do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư mà phải di chuyển cả cộng đồng dân cư, làm ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống, kinh tế - xã hội, truyền thống văn hóa của cộng đồng, các dự án thu hồi đất liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương”.

Việc bồi thường, hỗ trợ; tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất được quy định tại Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ. Do vậy, để xác định việc bồi thường ngoài phạm vi quy hoạch có đúng quy định của pháp luật hay không, đề nghị ông liên hệ với Bộ Tài nguyên và Môi trường để được hướng dẫn theo chức năng, nhiệm vụ.

Tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 13 Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước quy định:

“Điều 13. Xử lý tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng

2. Đối với trường hợp thuộc đối tượng thuê đất không thông qua hình thức đấu giá và người được Nhà nước cho thuê đất tự nguyện ứng trước tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng theo phương án được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì được trừ số tiền đã ứng trước vào tiền thuê đất phải nộp theo phương án được duyệt; mức trừ không vượt quá số tiền thuê đất phải nộp. Đối với số tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng còn lại chưa được trừ vào tiền thuê đất phải nộp (nếu có) thì được tính vào vốn đầu tư của dự án.

3. Tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng quy định tại Khoản 1, Khoản 2 Điều này gồm tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và kinh phí tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng”.

Khoản 5, Điều 6 Thông tư số 77/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 46/2014/NĐ-CP quy định:

“Điều 6. Xử lý tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng

… 5. Cơ quan tài chính thực hiện ghi thu, ghi chi số tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng mà người được Nhà nước cho thuê đất đã tự nguyện ứng trước được trừ vào tiền thuê đất, thuê mặt nước phải nộp theo quy định tại pháp luật về ngân sách Nhà nước”.

Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp người sử dụng đất ứng trước tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng (bao gồm cả hỗ trợ, tái định cư) theo phương án được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì được trừ số tiền đã ứng trước vào tiền sử dụng đất phải nộp theo phương án được duyệt; mức trừ không vượt quá số tiền sử dụng đất phải nộp; cơ quan tài chính thực hiện ghi thu, ghi chi số tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng được trừ vào tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định tại pháp luật về ngân sách Nhà nước.